InspiratieCD dag 16: Nieuwe oplossingen bedenken? Ga brainstormen!

Wegens vermoeidheid vandaag een ‘gouwe ouwe’ die ik een beetje heb bewerkt. Dit blog komt uit de Inspiratiecountdown van 2019, maar is nog steeds actueel.

Een vast onderdeel van de opleiding ‘Leiding geven in het zwembad’ die ik verzorg, is een introductie op creatief denken. Deelnemers aan de opleiding zijn bezig met een project dat gaat over een verbetering of een verandering in hun eigen organisatie. Als ze de startvraag duidelijk hebben geformuleerd (wat wil je bereiken), is de volgende stap om oplossingen te bedenken.

Er zijn altijd oplossingen die voor de hand liggen, maar het leukste is om ‘gekke en onverwachte’ ideeën te verzinnen. We gaan dan brainstormen en gebruiken daarvoor een aantal creatieve technieken.  Deze technieken zorgen ervoor dat je uit automatische denkpatronen wordt gehaald.

Brainstormen start bij het maken van een concrete vraag die uitnodigt en inspireert. De vraag start bij voorkeur met ‘HK’: ‘hoe kunnen we….’ of ‘hoe kan ik….’ Voorbeelden zijn:

• Hoe kunnen we leren zwemmen leuker maken?
• Hoe kunnen we ervoor zorgen dat kinderen met meer plezier leren zwemmen?
• Hoe kan ik de zwemlessen die ik geef leuker maken voor de kinderen?
• Hoe kunnen we de klanttevredenheid verhogen?
• Hoe kunnen we ervoor zorgen dat iedereen uit het team zich aan de afspraken uit het zwemlesplan houdt?

Als je deze vragen leest, denk je meestal direct aan een paar oplossingen. Die schrijf je eerst op. Daarna kun je brainstormtechnieken toepassen. Hierna een aantal voorbeelden.

Kruip in de huid van

Om op ideeën te komen is het soms goed om je te verplaatsen in de persoon waar je de ideeën voor bedenkt. Dus je kan (heel simpel) vragen: Wat zou ik leuk vinden als ik een kind was? Of: Wat vond ik vroeger als kind leuk in de zwemles? Dat levert vaak al mooie dingen op. Tijdens mijn opleiding creatief denken (die ik volgende in 2008) werd het voorbeeld verteld van een kantoor waar ze faxen die werden ontvangen vaak kwijtraakten. De startvraag was waarschijnlijk iets als ‘hoe kunnen we ervoor zorgen dat de faxen die we ontvangen bij de juiste personen terecht komen’. Ze hebben toen de ‘Kruip in de huid van’ techniek toegepast.

Stel je voor dat je de fax zou zijn, wat zou je dan doen en denken? Dit leidde tot gedachten als: ‘ik zou schreeuwen ‘zie mij’! Uiteindelijk zorgde dat voor dé oplossing: zorgen voor oranje faxpapier.

Ik heb deze techniek ook een keer toegepast in een blog dat ik schreef over het zwemdiploma. Het resultaat was hilarisch.

Vanzelfsprekendheden vervangen

Vaak is de situatie waarvoor we veranderingen willen bedenken erg vanzelfsprekend. Door één of meer van die vaste waarden te vervangen, ontstaan soms de gekste ideeën. Wil je een nieuwe tafel ontwerpen? Hoe ziet dat eruit zonder vier poten? We kunnen dit ook doen voor het leuker maken van zwemlessen.

Wat staat altijd vast? Nou, dat we leren zwemmen in water. Of in het zwembad. Er wordt altijd lesgegeven door de zwemonderwijzer. Als deze dingen niet (meer) mogen, hoe kun je het dan anders oplossen? Dat leidt dan tot ideeën als zwemmen op het droge, zwemmen in limonade, zwemmen in open water, zwemmen in de golven, zwemmen begeleidt door ouders, enzovoort. (ik schreef dit oorspronkelijke blog vóórdat Mart Hoogkamer zwemmen in bacardi lemon introduceerde!).

Omkeren

Je kunt de startvraag die je hebt geformuleerd ook omkeren. Door woorden of hele zinnen te vervangen. En dan kijken wat voor ideeën je voor die nieuwe vraag kunt bedenken. Vervolgens ga je die ideeën dan weer omkeren. Mijn ervaring is dat deze techniek meestal heel gemakkelijk gaat. Het kwartje valt na het omkeren van de ideeën ook heel snel.

• Hoe kunnen we leren zwemmen stomvervelend maken?
• Hoe kunnen we ervoor zorgen dat kinderen niet meer naar de volgende zwemles willen komen?
• Hoe kan ik de zwemlessen die ik geef vervelender maken voor de kinderen?
• Hoe kunnen we ervoor zorgen dat we 200 klachten per maand van onze klanten krijgen?
• Hoe kunnen we ervoor zorgen dat iedereen uit het team op zijn eigen manier zwemles geeft?

Doe je mee aan een gezamenlijke ‘zwemlesbrainstorm’? De startvraag is ‘Hoe kunnen we zorgen dat kinderen als vanzelf onder water gaan?’. Zie een paar voorbeelden in de reacties. Vul jij jouw ideeën aan?